Праблематыка твора "Макаравых Волька"

Я нашла данное произведение только на белорусском. По белорусски я не читаю. Есть по-русски?

Апавяданне «Макаркавых Волька» – гэта пісьменніцкая спроба адказу на балю-
чыя пытанні грамадска-палітычнага жыцця краіны ў 30-я гады мінулага стагоддзя, мас-
тацкі дакумент таго змрочнага часу. Неабходна ўлічваць, што Кузьма Чорны, працую-
чы над творам, знаходзіўся пад уплывам знешняй і ўнутранай цэнзуры. Данінай сацыя-
лагізатарскай крытыцы, якая ў 1930-я гг. патрабавала ад пісьменнікаў ухвалення выні-
каў «вялікага пералому», можна лічыць апісанне ў творы новай вёскі: «За апошнія гады
на ранейшай вуліцы асталося не больш палавіны хат: хто будаваўся, хто выходзіў
на шырэйшую разлегласць… Стаяла многа новых дамоў. …З поўдня ад пасёлка, як во-
кам акінуць, цягнуўся нядаўна засаджаны калгасны сад. З другога боку ішлі калгасныя
гаспадарчыя пабудовы. Маладыя таполі, клёны і каштаны стаялі жоўтыя паабапал да-
рогі» [2, с. 490].
Пісьменнік, паэтызуючы новую вёску, не пабаяўся паказаць, што новы лад бу-
даваўся ў краіне на руінах старога. Ахвярамі бальшавізму сталі царква і хрысціянскія
каштоўнасці. Сімвалам іх занядбання ў апавяданні з’яўляецца апісанне будынка, што
сірацее поруч з кааператыўным праўленнем: «Царква была зусім трухлявая. Гнілая ша-
лёўка не трымалася на цвіках і сыпалася ўніз спарахнелымі кавалкамі. Доўгія цвікі
скрозь тырчалі на сцяне» [2, с. 491].
Апавяданне Кузьмы Чорнага «Макаркавых Волька» вылучаецца прыпавесційнай
маштабнасцю маральна-філасофскага малюнка. Канфлікт твора пры ўдумлівым прачы-
танні з побытавага перарастае ў сацыяльны.
Тонкі псіхолаг і чалавеказнаўца, Кузьма Чорны супрацьпастаўляе Сафрону Дзя-
дзюлю, абмежаванаму кар’ерысту і прыстасаванцу, Вольку Макаркавых – носьбіта
«прасветленага інтэлекту і чулага сэрца». У апавяданні па-майстэрску створаны тып
бяздушнага кар’ерыста, які нахрапіста лезе ў «цэнтр вялікіх» спраў. Жывучы ва ўмовах
падазорнасці, страху, разгулу подласці, К. Чорны спрабуе знайсці адказ на пытанне, ча-
му пакутуюць ні ў чым не вінаватыя сумленныя людзі, а гаспадарамі новага жыцця ста-
новяцца падобныя да Дзядзюлі тыпы. У творы аўтар акрэслівае некалькі прычын такой
грамадскай сітуацыі. Адна з іх выяўляе пазіцыю шматлікіх ахвяр, якія да апошняй хві-
ліны жыцця свята верылі ў тое, што ў іх пакутах вінаваты даносчыкі і паклёпнікі. Абві-
навачаныя пісалі лісты ў высокія інстанцыі з малітоўнай просьбай разабрацца ў іх спра-
ве. У апавяданні гэтая тэндэнцыя выяўлена ў прыхаваным аўтарскім папроку: «Нават
самыя лепшыя працаўнікі да яго прывыкалі, што трацілі патрэбу падумаць пра яго,
а што гэта за чалавек такі». Нібы апраўдваючы недальнабачнасць «лепшых працаўні-
коў», Кузьма Чорны дадае, што ў справе прыстасаванства «Сафрон Дзядзюля быў са-
праўдны талент, можна сказаць, глыбокі і тонкі» [2, с. 489].
Кіпучая дзейнасць кар’ерыста не магла быць незаўважанай аднавяскоўцамі. Ад-
нак іх рэакцыя на паводзіны «актывіста» ў многім паказальная. Праз такую рэакцыю
Кузьма Чорны не толькі характарызуе жыхароў адной канкрэтнай вёскі, але і выяўляе
тыповую нацыянальную рысу беларусаў. «Вядома, з такога чалавека кпілі ў кожнай ха-
це, але за вочы. У вочы ж ніхто не хацеў з ім звязвацца, кіруючыся прыказкай, што
«воўк сабакі не баіцца, але звягі не любіць» [2, с. 489]. Кошт такой «мудрасці» адна-
вяскоўцаў спаўна зведаў Вольчын бацька, які меў толькі і занятку, што з ранку да веча-
ра вісець крукам у сельсавеце, дамагаючыся даведкі. Аднак як ён ні намагаўся дапа-
магчы дачцэ, у адзіночку з Дзядзюлем не справіўся. Таму, «злосны на ўвесь свет, ён на-
пісаў дачцэ горкую праўду, што не мае больш сіл і цярплівасці» [2, с. 489].
З біяграфіі пісьменніка вядома, што апошнія свае дні К. Чорны дажываў у невя-
лічкім катушку, які быў непрыгодны для жыцця і творчасці. Пакуты хворага, знявеча-
нага чалавека ўзмацняліся тым,

Гераіня Чорнага выяўляе ў гэтай сітуацыі незвычайную сілу волі, высакарод-
насць і міласэрнасць, якія прымушаюць яе быць літасцівай да ворага. Перамагаючы
грэблівасць да паклёпніка, доктар лечыць цела пацыента, добра разумеючы, што душы
яго ўжо не дапаможаш. У лісце да сяброўкі Волька прызнаецца: «Я хацела толькі адна-
го: каб ён хутчэй паправіўся і каб больш не лячыць мне яго. Прыйшоўшы дадому, я
доўга мыла рукі і думала: зусім можа быць, што ён зноў пачне займацца падобным
шальмоўствам» [2, с. 495].
Непрыемнае адкрыццё, якое зрабіла гераіня ў роднай вёсцы, не паўплывала на яе
жаданне вярнуцца працаваць у мясціны маленства, не разбурыла яе веру ў чалавечае
і чалавечнасць.